DAGAALKA DALKA SUURIYA OO EY KU DHIMATAY 704-QOF.
(SAWIRKA)-DAGAALKA SURIYA.
(SYRIA)-Dalka Suriya waxa uu ka mid yahay wadamadda Bariga Dhexe ka tirsan ee uu ka dhacay Kacdoonka sannadkii 2011-kii balse ma uusan noqon sida Yeman oo kale, waxa uuna isu bedelay dagaal daba dheeraaday oo socda ilaa hadda 2024-ka. Dagaalka dalka Suriya ayaa waxaa ka abuurmay kooxo la magac baxay iney yihiin Mucaaradka Dawladda Suriya iyagoo gacan ka helaayo Dawladdo kale,hadaba todobaadkii inag tegay waxaa dalka Suriya ka qarxay dagaal u dhexeeyo Mucaaradka iyo Dawladda Suriya,tirada dhimashada ee ka dhalay weeraradda Mucaaradka Hubeysan ee Suriya ee ka bilawday Waqooyi-Galbeed dalkaasi todobaadkii hore ayaa gaartay ilaa 704-Qofood oo ey ku jiraan 110-Qofood oo Rayid ah sida uu sheegay Kormeeraha dagaalka sokeeye ee dalka Suriya oo hadda 13-sano jiraday. “Dhimashada waxa ey gaartay 704”ayey tiri kooxda la socodka Xuquuqda Aadanaha ee dalka Suriya ee fadhigeedu yahay dalka Ingiriska. Kooxda ayaa intaa raacisay in dadka dhintay ey kala yihiin 361-dagaalyahan oo ka tirsan Mucaaradka hubeysan ee Suriya, 233-Ciidamadda Dawladda Suriya ah iyo 110-Qofood oo Rayid ah.
ISHA-AFP
XARAKADDA XAMAAS OO SOO SAARTAY BAYAAN.
(SAWIRKA)-LA HAYSTAYAASHA ISRA’IIL.
(GAZA-FAL)-Wararka laga helaayo Marinka Gaza ee dhulka reer Falastiin ayaa sheegayo in Xarakadda Xamaas ey maanta oo Arbaca ah ey soo saartay Bayaan ku saabsan la haystayaasha reer Isra’iil ee ku jiro gacantooda kuna suga gudaha Marinka Gaza. Xarakadda Xamaas ayaa sheegtay iney hayso xog ku saabsan in Isra’iil ey dooneyso iney sameyso hawlgal lagu soo furanaayo la haystayaasha mid la mid ah hawlgalkii lagu smaeeyey Xeradda Nuseyraat ee Marinka Gaza bishii June-2024-ka,waxa eyna Xarakadda Xamaas ku hanjabtay iney dhexdhexaad ka noqon doonto hadii hawlgalkaan oo kale uu dhaco,sida lagu sheegay bayaan gudaha ah oo ey aragtay Wakaaladda Warara ee Reuters maanta oo Arbaca ah(4/12/24)-ka. Bayaanka gudaha ee ku taariikheysan 22/11/24-ka, Xarakadda Xamaas waxay u sheegtay hawlwadeenadeeda ineysan ka fiirsan wax cawaaqib ah oo ka dhallan kara raacitaanka awaamiirta waxayna sheegtay Xarakadda Xamaas in Isra’iil masuul ka tahay masiirka la haystayaasha. Xarakadda Xamaas ma eysan sheegin xilliga la filaayo in wax hawlgal ah ey Isra’iil sameyso uu dhacaayo. Dagaalka ka socdo Marinka Gaza ayaa soo bilawday 7/10/2023-kii,waxa uuna hadda marayaa maalintiisii 424-aad,waxaane ku dhintay dad garaayo ilaa 44,532-qof una badan Dumar iyo Caruur, waxaane ku dhawacmay dad gaarayo ilaa 105,538-qof halka la la’ayahay ilaa hadda dad gaaraayo ilaa 100-kun oo qofood. Weerarada Isra’iil ee dhacay 24-kii saac ee la soo dhaafay ayaa waxaa ku dhintay ilaa 30-qofood waxaane ku dhaawacmay dad dhan ilaa 84-qofood, waa sida laga soo xigtay Wasaaradda Caafimaadka ee Marinka Gaza.
ISHA-AA.
WIIL GUBAY KITAABKA QURAANKA OO LA XUKUMAY.
(SAWIRKA)-WIIL GUBAY KITAABKA ALLE.
(CHECHEN-REP)-Waxaa lagu helay dembi ah inuu “Gubay Kitaabka Quraanka Kariimka ah”waxaane lagu xukumay seddex sano iyo bar oo xarig ah. Wadooyinka Maxkamada hareeraheeda ah ayaa lagu soo bandhigay wiilkaan gubay Kitaabka alle waane la garaacay isagoo ah wiil uu dhalay hogaamiyihii Ruushka raacsanaay ee reer Jejniya. Dabadeed si lama filaan ah ayaa waxaa uu soo baxay xukun cusub oo lagu xukumaayo wiilkaasi Gubay Kitaabka alle,waxaane lagu xukumay 13-sano iyo bar xariga ah iyo eedeynta ah Khiyaano Qaran. Waxaas oo dhan waxa ey dheceen sagaal bilood gudahood oo ka bilaabmaysa nolosha 20-jirkaan Ruushka ah ee dhallinta yar lana yiraahdo Nikita Zhuravil,inta u dhexeysa xukunkii horeeyey ee dhacay bishii Feberaayo iyo xukunka labaad ayaa ah kuwa aan xiriir lahayn sababtii loo xiray todobaadkii hore.
ISHA-AL HURRA.
BARAKAC XOOGAN OO KA JIRA GUDAHA YEMAN.
(SAWIRKA)-BRAKACAYAAL YEMENIYIIN AH.
(SANA’A)-Dalka Yeman waxa uu ka mid yahay wadamada Carbeed ee uu ka dhacay Kacdoonka sannadkii 2011-kii,waxaane xukunka laga tuuray AUN-Madaxweyne Cali Cabdalla Saalax kaso dalka Yeman soo xukumaayey muddo aad u dheer balse wax weyn u qabtay dalkiisa iyo dadkiisa intuu joogay Xukunka,tusaale ahaan dalka Yeman waxa uu qeybsanaay laba qeybood oo waa weyn kalana ahaa Yemanta Waqooyi oo ey caasimadooda ahayd Sanca iyo Yemanta Koonfureed oo ey caasimadeeda ahayd Cadan. Labada dal ayaa midoobay taariikhdu markeey ahayd 22/5/1990-kii,waxa eyna la bexeen magaca ah JAMHUURIYADDA YEMAN oo ey caasimadeedu tahay SANCA. Kacdoonkii waxaa ka faa’iideystay kooxda Xuutiyiinta oo hadda haysta dalka Yeman intiisa badan,kooxdaan ayaa sababtay in dad fara badan oo Yemeniyiin ahi ey isaga tagaan guryahoodii ku yiilay dhinaca Waqooyi una wareegaa dhinaca Koonfureed ee dalka Yeman halkaaso ey ka jirto cimilo aad uga duwan tan ka jirto Waqooyiga oo waa meel aad u kulul sannadka intiisa badan. Hadaba dagaalka Xuutiyiinta ayaa Yeman waxa uu u sababay waxyaabo fara ey ka mid yihiin Barakac iyo Shaqo la’aan baahsan kana jirta Goobaha ey xukumaan ee u badan Waqooyiga dalka Yeman. Hayadda Qaramada Midoobe Socdaalka ee IOM ayaa ku dhawaaqday in, in ka badan 20-kun qofood ey ku barakaceen gudaha dalka Yeman tan iyo bilawgii sannadkan 2024-ka. Hayadda IOM warbixin ey soo saartay Isniinta maanta ah ayey ku sheegtay iney kormeer ku sameysay 3411-Qoys oo ka kooban 20,466 qof kuwaaso barakacay ugu yaraan hal mar,mudadii u dhexeysay 1/1/2024-ka ilaa 30/11/2024-ka. Warbixinta Hayadda IOM waxa ey intaas ku dereysaa in inta badan qoysaska barakacayaasha ah tan iyo sannadkan-2024-ka laga diiwaan geliyey Gobolka Ma’arib waxaa ka baracakay 1,506-qoys oo ey ku jiraan 9,036-qof,waxaane ku xiga Gobolka Xudeyda ey ka barakaceen 799-qoys,eyna ku jiraan 4,794-qof, ka dib Gobolka Ticis waxaa ka barakacay 762-qoys oo ey ku jiraan 4,572-qof iyo Gobolka Laxji oo ey barakeceen 281-qoys oo ey ku jiraan 1,686-qof iyo Gobolka AL-Daalic oo ey ka barakaceen 50-qoys ey ku jiraan 300-qof marka lagu daro 8-qoys oo ka barakacay Gobolka Shabwa kana kooban 48-qof iyo 5-Qoys oo reer Xadarmuuta ah kana kooban 30-qof. Hayadda IOM ayaa sheegtay in dadkaan barakacay ey 55% u barakeceen sababo dhaqaale halka 45% ey barakeceen sababo Amni.
ISHA=SUUQBACAAD MEDIA.
XUUTIYINTA OO WEERARAY MARAAKIIB DAGAAL OO MARAYKANKA..
(SAWIRKA)-MARKAB DAGAAL.
(YEMAN)-Maanta oo Isniin ah,Taliska Dhexe ee Ciidamadda Maraykanka CENTCOM ayaa shaaca ka qaaday in Ciidamadooda ey iska caabiyeen weerar hubeysan oo ey ku soo qaadeen kooxda Xuutiyiinta dalka Yeman,weerarka ayaa lala beegsaday laba ka mid ah Maraakiibta wax burburisa ee dalka Maraykanka xilli ey maraayeen Gacanka Cadmeed Koonfurta dalka Yeman. Taliska Dhexe ee Ciidamadda Maraykanka CENTCOM bayaan ey soo saareen kuna daabaceen Bartooda (x) ee horay loogu yaqiin Twitter ayaa u qornaa sidan:”Laba Markab oo kuwa wax burburiya ah eyna iska leeyihiin Ciidamadda Badda ee Maraykanka kalana ah USS STOCKDALE iyo USS O’KANE ayaa iska caabiyey weerar Hubeysan ey soo qaadeen kooxda Xuutiyiinta waqti ey maraayeen Gacanka Cadmeed intii u dhexeysay 30/11/24-ka ilaa 1/12/24-ka”. Bayaanka CENTCOM ayaa intaas raaciyey “Labada Markab ee wax burburiya ayaa la socday seddex markab Ganacsi ey iska leedahay dawladda Maraykanka,uuna ka dul babanaayo calanka Maraykanka”,weerarkaan ayuu Taliska Dhexe ee Maraykanka ku sheegay inuu yahay mid aan ka fiirsi lahayn,isagoo Talisku uu xusay in “aanu wax khasaara ah ka soo gaarin dadka Rayidka ah amaba Maraakiibta”. Taliska Dhexe ee Ciidamadda Maraykanka ee CENTCOM ayaa sheegay in labada Markab ee wax burburiya ey ku guuleysteen iney iska caabiyaan seddex Gentaal oo nuuca Balaastikada ah,Seddex diyaaradood oo ah nuuca aan duuliyaha lahayn ee Drones-ka ah iyo hal Gentaal oo ah kuwa lidka Maraakiibta,Taliska ayaana xaqiijiyey bad qabka iyaga iyo shaqaalahooda iyo sidoo kale Maraakiibta rayidka ah(Ganacsiga) iyo shaqaalahooda. Shalay oo Axad ahayd ayey kooxda Xuutiyiinta ey taageerto dawladda Iraan sheegeen iney beegsadeen Maraakiib uu leeyahay Maraykanka kuwaaso ah kuwa wax Burburiya iyo seddex Markab oo ey galbinaayeen,waxa eyna Xuutiyiintu sheegeen iney ku weerareen16-Gentaal oo ah nuuca Balaastikada iyo kuwa baalasha leh ee Drones-ka,Maraakiibta ayaa mareysay Badda Carabta iyo Gacanka Cadmeed,sida lagu sheegay bayaan uu soo saaray afhayeenka Mileteri ee Xuutiyiinta Yaxye AL-sariic.
ISHA-MO.
SURIYA IYO IRAAN OO KA WADA HADLAY DAGAALKA.
(SAWIRKA)-MADAXTOOYADDA SURIYA.
(DIMISHIQ-SYR)-Ka dib markii uu la kulmay Madaxweynaha dalka Suriya Bashaar AL-Asad, Wasiirka Arrimaha Dibadda dalka Iraan ayaa u sheegay Wargayska AL-Caraby AL-Jadeed in kulanku ahaa mid wanaagsan oo aad muhiim u ah,wuxuuna intaas ku daray in wada hadaladii uu la yeeshay Madaxweyne Bashaar AL-Asad ey ahaayeen kuwa daacad ah oo saaxibtinimo,wuxuuna cadeeyey in dalka Iraan ey taageerto dalka Suriya xasiloonideeda iyo Amnigeeda kana hortagto “Argagixisadda”. Wasiirka Arrimaha Dibadda dalka Iraan Cabaas Caraaqji ayaa caawa fiidkii gaaray magaaladda caasimada ah ee Dimishiq ee dalka Suriyasi uu ula kulmo Madaxda dalka Suriya si uu ugala hadlo xaaladihii ugu kululaa ee dalka Suriya ka dib weeraro baahsan oo ey mucaaradka Suriya ku qaadeen Waqooyiga. Ka dib markii Cabaas Caraaqji uu soo gaaray magaaladda Dimishiq isagoo uu wehliyo dhigiisa Suriya Basaam AL-Subaac, waxa ey u tageen lana kulmeen Madaxa Xukuumadda Suriya Bashaa AL-Asad iyagoo ka wada hadlay xaaladihii ugu dambeeyey ee Waqooyiga Suriya, xiriirka labada dal iyo Arrimaha Gobolka.
ISHA-NA.
XARAKADDA XAMAAS IYO MASUUULIYIINTA MASAR OO KA…
(SAWIRKA)-KHALIIL XAYEH.
(QAHIRA)-Ilo Xog-ogaal ah oo Masaari ah ayaa Wargayska AL-Caraby AL-Jadeed daaha uga qaaday in magaaladda Qaahira uu ka furmay shir u dhexeeyo Wafdi ka socod Xarakadda Xamaas iyo Masuuliyiin reer Masar ah iyadoo uu goobjoog ka ahaa S/Gaas.Xasan Rashaad oo ah Madaxa Hayadda Sirdoonka dalka Masar. Ilahaan oo diiday in magacooda loo isticmalo warbaahinta ayaa sheegay in kulankii u horeeyey oo ey yeesheen Wafdiga Xarakadda Xamaas ee uu Hogaaminaayo Khaliil AL-Xayah iyo Sirdoonka dalka Masar uu bilaabmay gelinkii dambe ee maanta oo Axad ah. Wuxuu intaas ku daray qofka u hadlay Wargayska,in Wafdiga Xarakadda Xamaas ey shalay gaareen magaaladda Qaahira ee dalka Masar,iyagoo maanta bilaabay kulamo looga hadlaayo qodobo khuseeyo Xabad Joojinta Marinka Gaza. Shalay ayuu Afhayeenka rasmiga ah ee Xarakadda Jihaad AL-Islaami Taaha oo la hadlay Wargayska AL-Caraby AL-Jadeed sheegay in socdaalka Wafdiga Xarakadda Xamaas uu ku yimid dadaal iyo dadaalo ey dhex-dhexadiyeyaashu ku doonayaan in lagu soo afjaro gardaradda ka dhanka ah shacabka reer Falastiin ee ku sugan Marinka Gaza.
ISHA-NA.
5-SOOMAALI AH IYO HAL ITOOBIYAAN AH OO KU DHINTAY….
(SAWIRKA)-AMBULANCE.
(QAHIRA-EGY)-Saacadihii la soo dhaafay waxaa baraha Bulshada ey Soomaalidu ku sheekeysato waxaa lagu hadal haayey Qoys Soomaaliyeed oo Meydadkooda laga helay Guri ey deganaayeen,dadka dhintay ayaa lagu sheegay iney dhan yihiin ilaa lix qofood balse Wargaysyada dalka Masar oo arrinkaan ka hadlay ayaa sheegay in Lix qofood oo dhalashadooda tahay Afrikaan meydadkooda laga soo helay Guri ey degaanyeen kaaso ku yaalo xaafadda NASR CITY ka dib markii ey ku neef qabtoomeen Gaas. Xeer ilaaliyaha Guud ee dalka Masar ayaa isla markiiba bilaabay baaritaan la xiriiro shilka dhacay waxa eyna ku wargelisay Safaaradaha dalalka Soomaaliya iyo Itoobiya iney isku duba ridaan nidaamka sharciga ah ee lagama maarmaanka u ah. Meydadka waxaa loo gudbiyey qolka meydadka ee Zein Home halkaas oo lagu marsiinaayo nidaamka sharciga ah ee laama maarmaanka ah ka hor inta aan lagu wareejin Wakiiladda labada Safaaradood si loogu diyaariyo ogolaanshaha Aaskooda. Baaritaanka la sameeyey ayaa lagu ogaaday in dadka dhintay ey ahaayeen Qoys Soomaali ah oo dhan kana koobanaa aabe,Hooyo,Laba Caruur ah iyo shaqsi kale oo Soomaalia iyo oday Itoobiyaan oo ey kuwada sugnaayeen gudaha Guriga intii uu Gaaska ka baxaayey. Sida laga soo xigtay Warbaahinta Masar dadka dhintay waa Lix Qofood kuwaaso shan ey yihiin Soomaali halne uu yahay Itoobiyaan,waxaane dadka dhintay ka mid ahaa laba Canug oo yar-yar.
ISHA-WAKAALADO.
XUUTI SAAXIBADIIS U DILAY WAX KA YAR LIX DOOLAR.
(SAWIRKA)-HORJOOGE SALAAMI.
(SANA’A-YE)-Wararka aan ka heleyno caasimadda Sanca ee dalka Jamhuuriyadda Yeman ayaa sheegaayo in la dilay afar ka mid ah Maleeshiyaadka Xuutiyiinta lana dhaawacay laba kale maanta oo Sabti ah,weerarka dadkaan lagu dilay qaarne la dhaawacay ayaa waxaa geystay Horjooge ka mid ah Horjoogayaasha kooxda Xuutiyiinta dalka Yeman kaaso ku sugnaay goob loo dalxiis tago kuna taalo Sanca ka dib muran ka dhashay lacago dhaqaale. Ilo wareedyo degaanka ah oo u waramay warbaahinta Maxaliga ah ayaa sheegay in afar ka tirsan Ciidamadda Badbaadada Xuutiyiinta la dilay lana dhaawacay laba kale,rasaas uu furay Horjooge Xuutiyiin ah oo lagu Naaneyso”AL-salaami”kaaso ku sugnaay goob loo dalxiis tago dad badane ey ku sugnaayeen. Warku waxa uu intaas ku daray in falkani uu yimid ka dib markii uu ka soo laabtay fal ey kooxdaasi soo qaban qaabisay oo ka dhacay fagaaraha “Sabciin”halkaasi oo uu ka dalbaday lacago dhan qiyaastii 1,500-Riyaalka Yeman ah balse ey diideen iney bixiyaan,maadaam uusan ka qeyb qaadan xil wareejinta. Goobtaas ey masuul ka ahaayeen ilaalinteeda. Ilo wareedka ayaa sheegay in jawaabtaasi ey ka careysiisay horjoogaha Xuutiyiinta ee rasaasta furay eyna ka dhalatay dhimasho iyo dhaawac,waxa eyna xuseen in dembiilaha inuu ka codsaday kuwa dhintay iyo kuwa dhaawacmay iney ka qeybgalaan xafladda,balse ey ka biya diideen. Wararka ayaa intaas ku daray in falkaasi ka dib ey goobta soo gaareen Ciidamo badan oo isugu jira Culimo iyo Taliyeyaal ciidan,kuwaasi oo isku dayey iney xakameeyaan xaaladda kacsan,waxa eyna balan qaadeen in dembiilaha loo gudbin doono Maxkamad deg deg ah,isla markaasne lagu fulin doono xukunka dilka ah ee lagu riday laba todobaad. Dhankooda culumaa’udiinka iyo Culimada Beesha Bani Madhar ey ka soo jeedaan dadka la laayey ayaa waxay ka dalbadeen in dembiilaha loo soo gudbiyo Garsoorka,Maxkamadne lagu soo taago Muddo cayiman.
ISHA-MO.
DAWLADDA SURIYA OO KA HADASHAY DAGAALKA XALAB.
(SAWIRKA)-MW-BASHAAR AL-ASAD.
(DIMISHIQ-SYR)-Sabtida maanta ah ayuu Madaxweynaha Dalka Suriya Bashaar AL-Asad waxa uu wada hadallo gooni gooni ah khadka Telefoonka kula yeeshay Madaxweynaha dalka Isutaga Imaaraatka Carabta Maxmed Bin Zayid AL-Nahyaan iyo Reysal Wasaaraha dalka Ciraaq Maxamed Shayaac AL-Sudani,isagoo sheegay in dalkiisa awood u leeyahay inuu kaashado saaxibadiisa si looga “adkaado Argagixisadda,si kasta oo ey u xoojiyeen weraradooda”. Hadalkaan ayaa noqonaayo kii ugu horeeyey ee uu sheego Madaxweyne Bashaar AL-Asad tan iyo markii ey kooxaha hubeysan ee mucaaradka ah ey bilaabeen weeraro aan horay loo arag oo ey ku qaadeen ciidamadiisa iyo gacan ku haynta magaaladda Xalab iyo Garoonka Diyaaradaha Caalamiga ah. Bayaan ka soo baxay Madaxtooyadda dalka Suriya ayaa lagu sheegay in Madaxweyne Bashaar AL-Asad uu khadka telefoonka kula xiriiray Madaxweynaha dalka Isutaga Imaaraatka Carabta Maxamed Bin Zayid AL-Nehyaan iyagoo ka wada hadlay xaaladihii ugu dambeeyey ee dalka Suriya iyo dhawr arrimood oo ku saabsan xaaladda Gobolka.
ISHA-ALHURRA.
BANGIGA QADAR OO LAGU EEDEYEY INUU MAALGELIYO..
(SAWIRKA)-BANGIGA DOOXA.
(LONDON)-Wargayska The Guardian ee ka soo baxa cariga ingiriiska ayaa sheegay in wakiilo u shaqeeyo Dawladda Qadar ey u hanjabeen marqaatiyaal eyna bixiyeen lacago laaluush ah si ey saameyn ugu yeeshaan dacwad ey Qaxootiga Suriyaanka ah ee ku sugan dalka Ingiriiska ey ka gudbiyeen”Bangiga Dooxa”dhawr sano ka hor oo lagu eedeeyey inuu maalgeliyo Argagixisadda. Wargayska The Guardian oo soo xiganaayo wakiilka dacwad oogayaasha Max Hill ayaa sheegay in tusaaleyaal faragelin ah oo kiiska lagu sameeyey ey ka mid tahay turjumaada dacwoodayaasha oo laaluush qaatay oo uu ka codsaday iney saxiixaan dukumintiyo aan la tarjumin oo aaney fahmin. Max Hill ayaa intaas raaciyey in qof marqaati ah oo horay uga soo shaqeeyey Wasaaradda Difaac dalka Suuriya isla maraaksne si toos ah u bixin kara marag ma doontadan kiiskan uu ku helay hanjabaadyo dil iyo afduub,qalab dabagal ah oo gaarigiisa loogu xiray,gurigiisane ey beegsadeen niman afka soo duubtay oo dhegaha u banaan yihii,waxa uu si dhab ah uga fiirsaday inuu si dhab ah uga laabto Markhaati furkiisa. Sideed ka mid ah Qaxootiga Suuriyaanka ah ee ku sugan dalka Ingiriiska ayaa Maxkamadda sare u gudbiyey dacwad ka dhan ah Bangiga Dooxa iyagoo ku eedeeyey in loo isticmaalay inuu lacag u xawilo Ururka Argagixisadda ah AL-Nusra Front oo laga mamnuucay dalka Boqortooyada Ingiriiska. Waxaa la xaqjiiyey in Qaxootiga reer Suuriya ey u qaxeen dalka Holland ka dib markii Jabhadda AL-Nusra ee ka talisa qeybo ka mid ah Waqooyiga dalka Suuriya ey baabi’isay noloshooda iyo guryahooda taaso Bangiga Qadar uu beeniyey. Max Hill ayaa xusay in afar ka mid ah dacwoodayaashu ey dhab ahaantii ka bexeen dacwadda sababo la xiriiro hanjabaado loo geystay iyo badbaadada jirkooda. Dhankeeda,Hannah Brown oo wakiil u ahayd Bangiga Dooxa ayaa tiri”Ma jirto wax cadeyn ah oo muujinaayo xiriirka Bangiga uu la leeyahay eedeymaha ama in Bangiga isku dayey inuu farageliyo dacwadaahas ama uu u dhaqmo si sharci darro ah ama si aan habooneyn si kasta”.
ISHA-AH.
BOOLISKA JARMALKA OO XABSIGA DHIGAY…
(SAWIRKA)-BOOLISKA JARMALKA.
(BERLIN)-Maanta oo khamiis ah ayaa Garsoore Jarmal ah uu ku dhawaaqay in la xiray wiil dhallinyara ah oo looga shakisan yahay inuu diyaarinaayey weerar ku saleysan ujeedooyin xagjirnimo. Sida lagu sheegay warbixin ey soo saartay Wakaaladda Wararka ee France-Press,tuhmanaha oo aan da’adiisa lacayimin ayaa loo taxaaay xabsiga maalintii shalay oo Arbaca ahayd ka dib markii baaritaan lagu sameeyey gurigiisa taaso lagu ogaaday inuu damacsanaay inuu sameeyo bambooyin macmal ah,sida lagu sheegay bayaan uu soo saaray Xeer Ilaaliyah Guud ee Koblenz oo ku taalo Koonfur-Galbeed ee dalka Jarmalka. Xeer ilaaliyaha Guud ayaa intaas ku daray ineysan jirin “Wax cadeymo ah”oo muujinaayo in falku uu dhaw yahay ama in la aqoonsaday bartilmaameedka. Laba Waran,Afar xabo oo tuubo ah oo labada cirifba daboolo ku leh iyo qalab kale ayaa laga helay guriga wiilka yar oo ku yaalo Mainz ee dhaca Koonfur-Galbeed iyo qalab loo maleynaayo in loogu talagalay diyaarinta hab lagu shido dabka.
ISHA-SA.
CIRAAQ IYO INGIRIISKA OO KALA SAXIIXDAY..
(SAWIRKA)-WAFDIGA INGIRIISKA EE GAARAY CIRAAQ.
(BAQDAD)-Dalalka Ingiriiska iyo Ciraaq ayaa kala saxiixday heshiis lagula dagaalamayo soo galootiga sharci darrada ah iyo ka hortaga kooxaha dadka tahriibiyo ee masuulka ka ah kumanaan muhaajiriin ah oo ka gudbay Kanaalka Ingiriiska iyagoo wata doomo yar yar oo ka imaanaayo Xeebaha dalka Faransiiska,sida ey sheegeen wariyeyaasha maxaliga ah,heshiiska ayaa lagu saxiixay booqasho seddex maalmood ah oo ey Xoghayaha Arrimaha Gudaha Ingiriiska Yvette Cooper ku tagtay dalka Ciraaq. Xoghayaha Arrimaha Gudaha Ingiriiska ayaa sidoo kale saxiixday heshiis cusub oo lagu hubinaayo in magangalyo doonka reer Ciraaq ee wajahaya diidamada codsiyadooda magangalyo si deg deg ah loogu celiyo dalkoodii hooyo ee Ciraaq,Wasirradda Ingiriiska intii ey ku guda jirtay booqashadeeda dalka Ciraaq ayey la kulantay Wasiiro ka tirsan Dawaladda Federaalka iyo masuuliyiinta Gobolka Kurdistaan.
ISHA-AH.
LA TALIYE SARE OO IRAANI AH OO LAGU DILAY SURIYA.
(SAWIRKA)-MALEESHIYAADKA SURIYA.
(SYRIA)-Dagaaladda u dhexeeyo Ciidamadda Suriya iyo mucaardka ayaa weli ka socdo dalkaasi,dagaalka ayaa waxa qeyb ka ah Maleeshiyaad ey taageerto Iraan oo ka barbar dagaalamaayo ciidamadda dawladda Suriya,waxa uuna dagaalka si xoogan uga socdaa magaalooyinka Xalab iyo tuuuloyinka Idlib ee Waqooyiga Galbeed ee Suriya,dagaalkan ayaa ah midkii ugu weynaa ee mileteri oo ey qaadaan mucaaradka dalka Suriya in mudd ah. Iyadoo weli ey soo baxayaan bayaanadda ey soo saarayaan kooxaha Mucaaradka ah ee hoos taga waxa loogu yeero “Waaxda Hawlgaladda Ciidamadda” ee ku saabsan balaarinta maamulkooda iyo qaabka ey ugu wajahan yihiin duleedka magaaladda Xalab ayaa waxaa soo ifbaxay soo laabashada kooxda hubeysan ee ka hawlgala Goboladda Waqooyi-Galbeed ee dalka Suriya.
ISHA-ARABY.
IRAAN OO QIRTAY IN LAGA DILAY LA TALIYE SARE.
(SAIRKA)-XAAJI HASHIM.
(DIMISHIQ)-Wararka ka imaanayo dalka Suriya ayaa sheegaayo in Ilaaladda Kacaanka Islaamiga ah ee Iraan (IRGC) ey ku dhaawaqeen in la Taliye Sare laguna magacaabo Kioumars Pour Hashemi uu ku shahiiday dalka Suriya. Sareeya Guuto Kioumars Pour Hashemi oo loo yaqaan Xaaji Hashim ayaa ku shahiiday Xalab gelinkii dambe ee Arbacadii shalay ahayd,Ilaaladda Kacaanka Islaamiga ah ayaa bayaan ey ka soo saartay ku sheegtay Khamiista maanta ah. La taliyaha ciidamadda Iraan ayaa naftiisa ku waayey weerar ey Argagixisada Sahyuuniyadda ku qaaday agagaarka magaaladda Xalab,ayaa lagu daray warka. Tan iyo markii ey Sahyuuniyadda ku guul dareysatay iney gaaraan ujoodooyinkooda dagaalada ka dhanka ah Marinka Gaza iyo Lubnaan ayaa lagu xusay bayaanka,isagoo intaas ku daray in talisku uu bilaabay inuu ka garab dagaalo dawladda Suriya,warku wuxuu intaas ku darayaa in dib loo soo sheegi doono aaska la Taliyaha Geeriyooday.
ISHA-IRNA.
144-TAHRIIBE OO LAGU QABTAY DALKA YEMAN.
(SAWIRKA)-TAHRIIBAYAASHA AFRIKA.
(SHABWA’A)-Wararka aan ka heleyno Gobolka Shabwa’a ee Koonfurta dalka Yeman ayaa sheegaayo in Laamaha Amaanka ee Gobolkaas ey u suurtgashay iney gacanta ku soo dhigaan 144-Qofood oo Tahriibayaal ah oo ka yimid dalalka Geeska Afrika,sida lagu sheegay war rasmi ah oo ka soo baxay Wasaaradda Arrimaha Gudaha ee Xukuumadda Sharciga ah. War Saxaafadeedka ayaa lagu micneeyey in Booliska Gobolka Shabwa’a ey u suurtagashay iney qabtaan Tahriibayaal Afrikaan ah,ka dib markii ey si sharci darra ah ku galeen dalka Yeman,iyagoo doontii siday ey ku dejisay Xeebaha magaaladda Kiddah ee degmada Raduum. Baaritaano ey sameeyeen Hayadaha Amniga ee Gobolka Shabwa’a ayaa lagu ogaaday in doonida waday tahriibayaasha ey wadeen 4-Badmaaxiin oo dhalasha ahaan ka soo jeedo dalka Soomaaliya. Hawlgalkaan ayaa ku soo aadaya iyadoo uu jiro qaabkii dadaaladda Amni ee xoogan oo ey sameynayaan Masuuliyiinta awooda u leh ee Gobolka Shabwa’a si ey uga hortagaan ifafaalaha socdaalka sharci daradda ah ee Xeebaha Yeman. Horaantii todobaadkii hore ayey ahayd markii ciidamadda Booliska degmada Radumey sameeyeen hawlgal kan la mid ah kaaso lagu soo qabtay 318-Qofood oo Tahriibayaal ah kuwaaso haysta dhalashada wadamadda Soomaaliya iyo Itoobiya. Sida laga soo xigtya Booliska degmada Radum,muhaajiriinta ayaa ku kala yimid laba doomood oo Tahriib ah kuna socday Xeebaha Kiddah. Warbixinta ayaa lagu sheegay in dadkaasi soo galootiga ah ey tira ahaan ahaayeen ilaa 215-Qofood eyna haystaan dhalashada dalka Itoobiya,halka inta soo hartay oo dhan 103-Qofood oo Muhaajiriin ah ey haystaan dhalshadda dalka Soomaaliya. Waxaa xusid mudan in Xeebaha Gobolka Shabwa’a gaar ahaan Xeebta magaaladda Kiddah ey ka mid tahay meelaha muhiimka ah oo ey kuwa wax Tahriibiyo u soo daabulaan dadka sharci daradda ah ey soo gelinayaan Yeman iyo wadamadda kale ee deriska la ah Yeman,taaso caqabado Amni iyo mid bani’adanimo ku ah maamulka dalka Yeman ka jira. Laamaha Amaanka ee Gobolka Shabwa’a ayaa sii wada dadaaladda ey ku baacsanayaan shabakadaha wax Tahriibiya iyo soo qabashada dadka sida sharci darada ah ku soo dhex dhuunta iyadoo ey taasi dheer tahay isku xirka Hayadaha ey khuseyso si wax looga qabto xaaladaha bani’adanimo ee Tahriibayaasha iyo in si nabad ah ey dalalkoodii ugu laabtaan.
ISHA-SB-MEDIA.
MUCAARADKA SURIYA OO GUULO KA SHEEGTAY DAGAAL EY LA..
(SAWIRKA)-DAGAALKA SURIYA.
(SYRIA)-Mucaaradka dalka Suriya ayaa bilawday Arbacada maanta ah hawlgal cusub oo ka dhan ah Ciidamadda Dawladda Suriya,waxaane lagu soo waramayaa iney qabsadeen dhawr tuulo iyadoo Ciidamadda Dawladda Suriya iyo kuwa Ruushka ey duqeymo xagga cirka ah ku qaadeen Waqooyi-Galbeed ee dalka Suriya halkaaso Mucaaradka ey gacanta ku hayaan. Telefishan cusub ee Carabta Suriya TV ayaa sheegay in Mucaaradka ey hawlgalkooda ugu magac dareen “Joojinta Gardarada”hadafkooda dagaalka ayaa ah in la balaariyo aagaga dagaalka dalka Suriya halkaaso dadka barakacayaasha ey dib ugu soo laaban karaan si “Sharaf iyo Amaan” ah. Xoogaga Mucaaradka ayaa sheegay iney la wareegeen tuulooyin dhawr ah oo ku yaalo Galbeedka Gobolka Xalab oo ey ku jiraan Sheekh Caaqil,Jamciyat AL-Maari iyo Bala’a ka dib markii uu dhacay iska horimaad xoogan una dhexeyey Ciidamadda Dawladda Suriya iyo kuwa Mucaaradka,waxay kaloo sheegteen Mucaaradku iney qabsadeen saldhiga istaraatiiji ah ee 46-aad ee aagaas,sida lagu sheegay bogga Twitter-ka ee taabacsan Mucaaradka dalka Suriya.
ISHA-NA.
MARAYKANKA OO XAL U HELAY XAALKA LUBNAAN.
(SAWIRKA)-MW-BIDEN.
(BEIRUT)-Madaxweynaha dalka Maraykanka Joe Biden ayaa Talaadada maanta ah ku dhawaaqay in Isra’iil iyo Ururka Xizbullahi ey ku heshiiyeen Xabad-Joojin uu Maraykanka Garwadeen ka yahay oo laga sameeyo Lubnaan. Marka laga soo tago kor u kaca dagaalka Gobolka Bariga Dhexe,Xiisadaha sii kordhaayo iyo weeraradda isdaba jooga ah ee dhacay sannadkii hore-2023-kii ayaa waxaa ku dhintay kumanaan qofood,waxaane ku barakacay in ka badan hal milyan. Sida ku cad heshiiska oo lagu wado inuu dhaqan galo Arbacada beri ah saacaddu markeey tahay 4-ta Aroornimo ee waqtiga Maxaliga ah,dagaalka ka socdo xadka Isra’iil iyo Lubnaan waa la soo afjari doonaa,Madaxweyne Biden ayaa sheegay in xabad joojinta loo qorsheeyey iney mid joogta ah uuna istaago dagaalka. Madaxweyne Biden ayaa sheegay Maraykanka iyo hawlgalayaasha ey ku jiraan Faransiiska “ey hubin doonaan in heshiiskan si buuxda loo hirgeliyey”.
ISHA-NBC.
DALKA IMAARAATKA OO SOO QABTAY KUWII DILAY…
(SAWIRKA)-TZIVI KOGAN.
(DUBAI-UAE)-Wararka laga helaayo dalka Isutaga Imaaraatka Carabta ayaa sheegaayo in maanta oo Axad ah ey dawladda Imaaraatka Carabta ku dhawaaqday in la soo xiray dadkii ka dambeeyey dilkii Tzivi Kogan oo ah nin fidinaayey Diinta Yahuuda una dhashay dalka Maldova balse heysta dhalashadda Isra’iil,ninkaan ayaa la waayey isagoo u socda inuu kormeero Dukaamadda Kosher ee lagu iibiyo cuntada Xalaasha ah ey iibsadaan Yahuuda joogto dalka Imaaraatka Carabta. War Qoraal ah oo lagu soo daabacay Bogga Rasmiga ah ee Wasaaradda Arrimaha Gudaha dalka Imaaraatka Carabta ayaa lagu sheegay in dawladda Imaaraatka ey gacanta soo ku dhigtay dembiileyaashii geystay dilka mawaadinkii u dhashay dalka Maldov iyagoo aan xusin dhalashada Isra’iil ee uu haysto Tzivi Kogan.
ISHA-AH.
LUBNAAN IYO ISRA’IIL OO LAGU WADO INEY GAAR…
(SAWIRKA)-BEYRUUT OO GUBANEYSA.
(WASHINGTON)-Barak Ravid oo ah wariye u shaqeeya Websaydka laga leeyahay dalka Maraykanka ee AXIOS ayaa sheegay maanta oo Axad ah in sarkaal Maraykan ah uu ku wargeliyey in heshiis Xabad-Joojin ah una dhexeeyo Isra’iil iyo Lubnaan uu soo dhawaaday. Barak Ravid waxa uu hadalkiisa ku daray isagoo isticmaalaaya Bartiisa (x) ee loo yaqiin Twitter-ka in sarkaal ku wargeliyey in weli ey jirto shaqo la qabanaayo isagoo tixraacaayo in la gaaray heshiis Xabad Joojin ah. Todobaadyadii la soo dhaafay Ergayga gaarka ah ee Maraykanka Amos Hockstein,wuxuu xoojiyey wada hadaladda uu la yeelanaayo masuuliyiinta Isra’iil iyo Lubnaan si loo gaaro heshiis Xabad-Joojin ah.
ISHA-AL-H