XOGHAYAHA GUUD EE QARAMADA MIDOOBE OO KA DIGAY…

(SAWIRKA)-GUTERRES IYO GUDOOMIYAHA AU-DA.

(ADDIS ABABA)-Madaxa Qaramada Midoobay Antonio Guterres ayaa Sabtidii dalbaday in Jamhuuriyadda Dimuqraadiga ah ee Kongo "midnimada dhuleed" la ixtiraamo lagana fogaado dagaal Goboleed, shir Madaxeedka Afrika maalin uun ka dib markii dagaalyahannada ey taageerto Rwanda ey qabsadeen magaalo Madaxda labaad ee DRC. Iyadoo ey sii kordhayaan cadaadiska caalamiga ah ee Rwanda si loo xakameeyo dagaalka ka socda Bariga DR Congo (DRC), colaadda ayaa lagu waday in ey maamusho shir Madaxeedka Midowga Afrika oo ka furmay Addis Ababa. Madaxweynaha Rwanda Paul Kagame ayaa la arkayay isaga oo ka qeyb galaya shirar ka dhacaya goobta uu shirku ka dhacayay, balse Madaxweynaha DR Congo Felix Tshisekedi ayaa ka maqnaa shirka, iyadoo M23 ey u ka sii gudbayaan dhulka dalkiisa. Ka dib markii ey jabiyeen ciidamada Congo si ey u qabsadaan caasimadda Gobolka Goma ee Waqooyiga Kivu bishii hore, kooxda hubaysan ee Rwanda ay taageerto ayaa u riixay koonfurta Kivu ee deriska la ah. Waxay qabsadeen Garoon Diyaaradeed oo muhiim ah ka hor inta eysan si toos ah u gudbin magaalo kale oo muhiim ah, Bukavu, Jimcihii, sida ey sheegeen ilo-wareedyo Amni iyo kuwo Bini'aadantinimo. "Dagaalka ka socda Koonfurta Kivu oo ey sabab u tahay sii socoshada weerarka M23 wuxuu halis ku yahay in Gobolka oo dhan uu ka sare maro jeex-jeexyada," ayuu Guterres u sheegay Hoggaamiyeyaasha khudbad uu ka jeediyay shir Madaxeedka, isagoo aan sheegin Rwanda. "Waa in laga fogaadaa colaadda Gobolka, wax kasta oo ey ku kacayso, ma jiro xal ciidan," ayuu raaciyay. "Wadahadalku waa inuu bilaabmaa, waana in la ixtiraamaa madaxbannaanida iyo wadajirka dhuleed ee DRC."

- DRC WAXAY KU BAAQEYSSA XABAD JOOJIN -

Iyadoo isha lagu hayo colaadda Gobolka ee ka taagan ariga DRC, Midowga Afrika ayaa lagu dhaleeceeyay hab-dhaqanka xishoodka leh, goobjoogayaashuna waxay dalbadeen tallaabo adag oo la qaado. Midowga Yurub ayaa Sabtidii sheegay in ey "si deg-deg ah" u tixgelinayaan dhammaan xulashooyinka ka dib warka Bukavu. "Ku xadgudubka joogtada ah ee ka dhanka ah midnimada dhuleed ee DRC ma noqon doono mid jawaab la'aan," ayay ka digtay. Hogaamiyayaasha Bariga iyo Koonfurta Afrika 8-dii Febraayo waxay ku baaqeen xabbad joojin " deg-deg ah oo shuruud la'aan ah" shan maalmood gudahood, laakiin dagaal cusub ayaa qarxay Talaadadii. Guddoomiyaha Guddiga Midowga Afrika ee xilka ka sii degaya Moussa Faki Mahamat ayaa u sheegay Wakaaladda Wararka ee AFP Jimcihii in uu jiro "Abaabule guud" oo ey wadaan Waddamada Afrika si loo joojiyo isku dhacyada. Shir Madaxeedka martigelinaya Abiy Axmed, Ra'iisul Wasaaraha Itoobiya, ayaa Sabtidii ku adkeystay in "Xallinta Khilaafaadka, Diblumaasiyadda iyo Nabad-dhisidda ey ku sii jiraan xudunta dadaalladayada." Shir ey isugu yimaadeen Golaha Nabadda iyo Ammaanka ee Midowga Afrika oo loogu magac daray colaadda ayaa dhacay Maqribnimadii Jimcihii, iyadoo Kagame iyo Tshisekedi midkoodna uusan ka qeybgalin. Ilo dowladeed ayaa u sheegay Wakaalada Wararka ee AFP in Tshisekedi uusan ka qeybgali doonin shir Madaxeedka dhamaadka todobaadka sidoo kale waa inuu "si dhow ula socdaa xaalada dhulka DRC". Saxafiyiinta AFP oo ku sugan Bukavu ayaa soo sheegay in rasaas goos goos ah ey halkaasi ka dhaceyso sabtidii, iyadoo wadooyinka ey cidlo yihiin iyadoo dadka deegaanka ey hoy ka dhigteen gudaha ka dib markii la sheegay in habeen hore la dhacay. Dhanka xadka u dhow ee Rwanda, Weriyeyaasha AFP ee ku sugan magaalada Rusizi ayaa Sabtidii sheegay in xaaladdu ey deggan tahay balse rasaasta qaarkood la maqlayay. Tshisekedi, oo ka hadlayay Shirka Amniga ee Munich Jimcihii, ayaa ku booriyay waddamada inay "Rwanda ku daraan liiska madow", isagoo cambaareeyay Kigali "hamiga is ballaarinta". Rwanda ma eysan qiran inay taageerto M23 balse waxay ku eedaysay kooxaha HUTU ee xagjirka ah ee DR Congo inay khatar ku yihiin Ammaankeeda. DR Congo waxa ay Rwanda ku eedaysay inay bililiqaysatay macdan qaali ah oo ku yaal Goboladeeda Bari. Burundi oo jaarka la ah ayaa sidoo kale kumanaan askari u soo dirtay si ey u taageeraan ciidamada DR Congo ee halganka ku jira.

- Caqabadaha Afrika -

55-ka Waddan ee Midowga Afrika ayaa ku kulmaya iyadoo Afrika ay wajahayso colaad kale oo ba'an oo ka jirta Suudaan iyo ka dib markii Madaxweynaha Mareykanka Donald Trump uu jaray deeqaha Horumarineed ee Mareykanka, oo si adag u saameeyay qaaradda. Hogaamiyayaasha ayaa furay shir-Madaxeedka iyagoo ku baaqay in horumar laga sameeyo sidii loo heli lahaa magdhowga xadgudubyada taariikhiga ah ee ey geystaan ​​Quwadaha Gumeysiga sii kordheysa ee wadahadallada caalamiga ah. Hogaamiyayaasha AU waxay matalaan ilaa 1.5 bilyan oo qof oo ah jir ey goobjoogayaashu ku tilmaameen mid aan waxtar lahayn, oo ey ugu dambaysay rabshadihii DRC.” Kagame waxa uu si cad u xisaabiyey in habkiisa ugu wanagsan ey tahay in uu horay u sii socdo,waxana uu haystaa xoogaa taageero ah,"Maareeyaha Mashruuca harooyinka Waa-Weyn ee International Crisis Group Richard Moncrieff ayaa u sheegay AFP. Hogaamiyeyaasha Afrika qaarkood waxay dhibaato kala kulmaan difaaca Congo sababtoo ah isma difaacaan." Madaxweynaha Angola Joao Lourenco, oo ku lug lahaa dhowr sano dhexdhexaadin aan waxba tarayn oo u dhaxaysay Tshisekedi iyo Kagame, ayaa la wareegay xilka guddoomiyenimada Midowga Afrika fadhigii Sabtida door xafladeed oo sannad kasta isbeddela. Guddoomiyaha cusub ee Guddiga fulinta ee Ururka shaqada ugu sarreysa ee Midowga Afrika ayaa sidoo kale codeyn lagu dooran doonaa maalinta Axadda ah. Saddex Musharrax ayaa ku tartamaya inay beddelaan Moussa Faki Mahamat oo ka socda Chad, kaasoo gaaray xadka labada xilli. Waxa ay kala yihiin Wasiirka Arrimaha Dibadda Jabuuti Maxamuud Cali Yuusuf, Halyeyga Mucaaradka Kenya Raila Odinga iyo Wasiirkii hore ee Arrimaha Dibadda Madagascar Richard Randriamandrato.

ISHA/YAHOO NEWS.

Previous
Previous

SARE KAC KU YIMID JAADKA LAGA KEENO KENYA.

Next
Next

MARAAKIIBTA MIDAWGA YURUB OO SOO FURTAY..